Officiële beschrijving van het rijk:
Monumentnummer: 28080
Inschrijving register: 10 mei 1966
Omschrijving:
Hartelstein, hoeve van een afgebroken kasteel, waarvan de omgrachting nog bestaat; de gebouwen, XVII-XVIII, gelegen om een binnenplaats met op de Zuidhoek een rond torentje. Tegenover de ingang een vrijstaande schuur. XVIII B. In omlijsting toegangspoort sluitsteen met jaartal 1705. Vrijstaand bakstenen bakhuis.
Onderzoek Heemkunde
De eerste vermelding van zo’n 800 jaar geleden was “Hartard” zoals dit kasteel in de Middeleeuwen werd genoemd. De naam Hartelstein is wellicht te danken aan de bos- of zeer boomrijke omgeving. “Hartelt” betekent “bos” en “stein” is een “versterkt huis” of kasteel. Sinds het 4e kwartaal van de 14e eeuw woonde al families op dit landgoed. Het eerste schriftelijk levensteken van Hartelstein vinden we in 1365. Als Grootleen van Valkenburg was het toen in handen van de Heren van Schoonvorst. In 1381 was Engelbert van Schoonvorst eigenaar van Huis en Hof Hartelstein en in 1441 is Reinart van den Berghe “de man te Valkenborch van den hoeve van Hertesteyn und alle syne toebehoren.” Uit de betiteling Huis en Hof blijkt dat het bij Hartelstein behorende kasteel toen al bestond.
Wilt u meer lezen hierover, koop het boek van “Monumenten in Itteren” met veel unieke, historische foto’s via info@itteren.nl.
